O patronce

Postać św. Katarzyny Aleksandryjskiej owiana jest wieloma wersjami pobożnej legendy, ubarwiającymi jej żcie. Urodziła się najprawdopodobniej w 294 roku po Chrystusie, w Aleksandrii, ówczesnej stolicy Egiptu, w bardzo zamożnej rodzinie pogańskiej, jako córka króla Kustosa. Otrzymała bardzo staranne i wszechstronne wykształcenie z zakresu filozofii, retoryki, poezji, muzyki i medycyny. Słynęła nie tylko z wielkiego wykształcenia, ale i z nieprzeciętnej urody. Kiedy nadszedł czas jej zamążpójścia, na próżno szukała konkurenta, który by sprostał jej wymaganiom.Katarzyna, jeszcze jako poganka, postawiła twarde warunki. Jedna z legend wspomina, że  chciała, aby był od niej bardziej urodziwy, bardziej szlachetny, bogatszy i być większym od niej erudytą. I choć pretendentów do jej ręki było wielu, ona odrzucała ich starania. Matka miała zaprowadzić ją do pobożnego pustelnika, słynącego z mądrości i trafnych porad.  Sądziła, że potrafi on pokierować przyszłymi decyzjami córki. On opowiedział im dobrą nowinę o Synu Bożym. Słuchając przekonywującej nauki pobożnego mnicha, obie kobiety - matka i córka - uwierzyły w Chrystusa. Po chrzcie, Katarzyna we śnie zobaczyła Zbawiciela, który nazwał ją swoją oblubienicą, a jej rękę ozdobił obrączką. To były mistyczne zaślubiny Katarzyny z Chrystusem.  W jej życiu nastąpiły teraz poważne zmiany. Przestało ją cieszyć bogactwo i nieważne stały się honory ziemskie. Cały swój osobisty majątek rozdała ubogim. Opuściła wielu dotychczasowych przyjaciół i coraz częściej przebywała z chrześcijanami.

                                                                                                 Parafia Śrem

Czas panowania cesarza Dioklecjana, a także IV wiek naszej ery naznaczone były krwawymi prześladowaniami wyznawców Chrystusa.  Wszyscy obywatele imperium rzymskiego obowiązani byli - na mocy dekretu cesarskiego - składać ofiary bogom pogańskim. W tym czsie, wschodnimi terenami imperium, do których należał też Egipt, był najbliższy współpracownik cesarza Maksencjusz, któremu tytuł cesarza także przysługiwał. Był on fanatycznym poganinem i bardzo sumiennie czuwał, aby na podporządkowanym mu obszarze skrupulatnie przestrzegano edyktów cesarskich. Postanowił więc osobiście dopilnować składania ofiar przed statuami Zeusa i Afrodyty w Aleksandrii. Rozkazał, aby kto tylko może, nie omieszkał przybyć w oznaczonym czasie do Aleksandrii, napubliczne oddanie czci bogom. Wg ks. Skargi, ciągnęły na jego wezwanie wielkie rzesze ludzi z wołami, przeznaczonymi na ofiarę. Udała się tam także Katarzyna i stanąwszy przed Maksencjuszem, odmówiła złożenia kadzielnej ofiary oświadczając, że marmurowych posągów nie można traktować jako prawdziwych bogów.  Zaapelowała do niego, aby poznał prawdziwą wiarę i zaczęła mu wyjaśniać prawdy chrześcijańskiej wiary. Cesarz, który był pod wrażeniem jej urody, zaczął teraz podziwiać także jej mądrość. Chcąc udowodnić jej, że błądzi, zwołał wielkie gremium filozofów i retorów, sprowadzonych z całego Rzymu, w liczbie pięćdziesięciu, Ich zadaniem było przekonać Katarzynę w dyspucie o jej błędnych wywodach. Katarzyna cytując dzieła filozofów greckich obalała wszystkie ich argumenty. Niektórzy z nich, jak mówi legenda, ulegli sile jej argumentów i przyjęli chrześcijaństwo. Za karę, zostali przez Maksencjusza skazani na śmierć, przez spalenie żywcem. Katarzyna miała wówczas osiemnaście lat.  Cesarz, chcąc ją oszczędzić, ale i nawrócić na pogaństwo, postanowł zdobyć ją obietnicami  i prośbami, obiecując jej min. zacne małżeństwo. Ponieważ te propozycje i perswazje odrzuciła, została poddana torturom. Była bita biczami, a następnie wrzucona do więzienia i przez dwanaści dni głodzona. W więzieniu odwiedziła ją cesarzowa Augusta, która była pod wrażeniem jej siły. Udała się tam w towarzystwie Porfiriusza, dowódcy wojsk cesarskich. Byli oni pod tak wielkim wrażeniem Katarzyny, że przyjęli chrzest. Wraz ze swoim dowódcą, miało to zrobić także 200 jego żołnierzy.  Pobożna legenda wspomina, że głodzoną Katarzynę karmiła gołębica, przysłana przez samego Boga. Po kolejnej odmowie udzielonej cesarzowi, który po raz kolejny namawiał ją do małżeństwa, tym razem ze sobą, została skazana na śmierć, przez łamanie kołem. Gdy miano już wykonać wyrok łamania kości, Katarzyna wg legendy, przeżegnała się , na ziemię zstąpił Anioł Boży i koło się rozpadło w rękach kata. Cesarz nakazał kolejną egzekucję, tym razem przez ścięcie mieczem. Ponieważ próbowała go przed tym powstrzymać żona Augusta, za sprzeciw jego woli, ona także została skazana na śmierć. Jej ścięcie obserwowała Katarzyna. Wyrok na niej wykonano 25 listopada 307 roku. Jej postawa miała zaowocować nawróceniem kilkuset żołnierzy, a także przedstawicieli rodziny cesarskiej i arystokracji rzymskiej. Po męczeńskiej śmierci jej ciało zniknęło.

                                                                                           Parafia Śrem

Bóg miał wysłuchać próśb i aby uchronić jej doczesne szczątki przed spaleniem lub sprofanowaniem, aniołowie mieli przeniść jej ciało na najwy zszy szczyt półwyspu Synaj. W wieku VI cesarz Justynian zbudował tam, u podnóża Synaju, potężny klasztor. Tamtejsi mnisi, po trzystu latach od śmierci Katarzyny, natchnieni podczas snu prorockimi widzeniami, odnaleźli jej ciało i przenieśli do kościoła.
 




W ikonografii św. Katarzyna Aleksandryjska przedstawiana jest w koronie królewskiej z palmą męczeństwa w ręku i leżącym, lub stojącym obok niej, złamanym kołem służącym do łamania kości. Św. Katarzyna patronuje filozofom chrześcijańskim, teologom, mówcom, adwokatom, notariuszom, kolejarzom, kołodziejom. Należy do najbardziej znanych świętych. Jej imię wywodzi się od przymiotnika katharsos, co oznacza czysta, bez skazy. Na świecie wybudowano bardzo dużo kościołów poświęconych św. Katarzynie.
W  samej Polsce wystawiono ku jej czci 205 miejsc kultu. 174 to kościoły parafialne a 31 to światynie filialne.  W 1571 w Braniewie Regina Protmann założyła zgromadzenie zakonne katarzynek.
Kilkadziesiąt miejscowości polskich wywodzi swoją nazwę od imienia Katarzyny. Postać świętej znajduje się w herbach m.in. Działdowa, Tyczyna i Nowego Targu.
Męczeństwo świętej stało się także tematem malarskim, m.in. dzieł Rafaela, Caravaggio i Hansa Memlinga. ...

                                                                                                Parafia Śrem
Piotr Skarga - Żywoty Świętych"   Ks. Mieczysław Łukaszczyk - "Św. Katarzyna, miejsca kultu świętej w Polsce.

                   

stat4u